Scouting Nedir? Nasıl Scout Olunur?

Futbolda son dönemlerin en çok konuşulan mesleklerinden biri Scouting... Peki scouting nedir? Nasıl scout olunur? Kimler scout olabilir? Scoutlar nasıl para kazanır? Futbolcu scout etmek için dikkat edilmesi gereken konular neler? Futbol 101'de bu kez son dönemin popüler mesleği scout'ları ele aldık. Çeşitli takımlarda dönem dönem scoutluk yapmış olan yazarımız Sinan Yılmaz, bu meslekle ilgili merak edilen soruları cevapladı #Futbol101

Nasıl Scout Olunur?

Türkiye'de bir yönetici yakınıysan scout olunabildiğini söyleyen Sinan Yılmaz, "Benim avantajım gazetecilikten gelmemdi. Gazetecilik yaptığım dönemde bazı teknik direktörlerle iletişimim olmuştu ve gazetecilik dışındaki dönemlerde onlarla birlikte çalıştım. Aslında teknik direktörlerin de scout ekipleri yok. Hikmet Karaman gibi bir iki örnek dışında genelde kulüplerin yönetimlerine bağlı scout birimleri oluşturuluyor. O oluşan scout ekiplerinde de yöneticilerin akrabaları veya tanıdıkları görev yapıyor" şeklinde konuştu.

Türkiye'de bu konuda bir profesyonelleşmenin olmadığını vurgulayan Sinan Yılmaz, "Yeni yeni TFF scout sertifikaları dağıtmaya başladı ama onda da eski futbolculara hiyerarşik bir şekilde öncelik tanınıyor. Eski milli ve kariyerli futbolcuysan sana öncelik veriliyor. Sonra daha az kariyerliler, sonra daha alt liglerde oynamışlar sıraya alınıyor. Futboldan gelmiyorsanız size yine sıra gelmiyor. Önü çok tıkayan bir sistem" dedi.

Bir scoutun nasıl bir yetiye sahip olması lazım?

"Futbol hakkında öngörülerinin yüksek olması, oyunu iyi takip etmesi, oyun hakkında çok araştırma yapması ve bilgisini kanıtlaması gerekir. Zira scouta güvenmeniz gerekiyor. Çok ciddi bir yatırım yapıyorsunuz, ortada büyük paralar dönüyor ve o paraları doğru isme verip vermediğiniz konusunda yönetime o güveni vermeniz gerekiyor. O güveni verebilmek için de farklı aşamalardan geçeceğiniz bir öğrenme süreci gerekiyor. Oyun hakkında okumak, başkalarının fikirlerini analiz etmek de önemli doneler bence"

Scout edeceğiniz futbolcuyu nasıl belirliyorsunuz?

"Futbolcuyu fizik, teknik ve mental olmak üzere üç ana başlıkta değerlendirebiliriz. Fiziksel özellikler bence en kolay anlaşılanları. 3-5 maçta çözebilirsiniz. Teknik özellikler de kısmen öyle ama mental özellikler hem en zor anlaşılanı hem de oyunlar arasındaki ayrımların esas yaşandığı bu özellikler oluyor. Bu özellikleri de 10-15 maç izlemeden tam olarak kavramak o kadar kolay değil."

"İzleyeceğimiz, takip edeceğimiz oyuncuyu seçerken de yaşı önemli bir veri oluyor. Bonservisinin elinde olup olmaması, kaç yıl sözleşmesi kaldığı gibi veriler de önemli. Ben genelde genç bir oyuncu bulmaya çalıştığımda milli takımların U19, U18 gibi altyaş milli takım maçlarını izlerim. Ayrıca istatistiklerden de faydalanılabilir. Örneğin Arnavut Ligi'ni sürekli takip etmiyorsunuzdur ama her ligin verileri elinizde varsa, Arnavut Ligi'nde çok gol asist yapmış bir oyuncuyu hemen fark edip izlemeye başlayabilirsiniz. Önce hareket edebilmek scouting konusunda önemli. Tabi istatistikler savunmacılar için çok geçerli değil çünkü savunma için pozisyon alma çok önemlidir ve pozisyon almayı istatistiğe dökemezsiniz ama hücumda gol ve asist önemli veriler."

Türkiye'de her takımın scout ekibi var mı?

"Her takımın yok. Yarım yamalak var. Galatasaray'ın en sağlıklı scout ekibine sahip olduğunu söyleyebilirim. 2012'den beri devam ediyorlar ve başkanlar da değişse, teknik direktörler de değişse scout ekibi değişmiyor. Bu Galatasaray'ın kültürüyle ilgili herhalde ve tebrik etmek lazım. Şimdi Marcao transferinde de mesela çok önemli rol oynadılar. Çünkü 7 yıllık bir süreçti. Bizdeki en büyük hatalardan biri scout ekiplerinden hemen 6 ay içinde yıldızların geleceğini sanmak. Halbuki Marcao gibi bir oyuncunun bulunması bile 7 yıl sürdü. Veya Onyekuru da güzel bir örnek. Bunlar hep araştırma işi. Onyekuru bilinmeyen bir futbolcu değildi ama o anda İngiltere'de çalışma izni alamadığını herkesten önce takip eder öğrenirseniz, kiralama ihtimali olduğunu ilk siz fark ederseniz, diğer rakiplerinizin önüne geçiyorsunuz ve fark yaratıyorsunuz. Bu da bir scouting...