"KARTINIZ AZ, AVANTAJINIZ ÇOK OLSUN"
Futbol sevdalısı milyonlar ve o milyonların üyesi bizler, yeni sezonu heyecanla bekliyor ve hazırlanıyoruz. Merakla izlediğimiz transferler, yıldızlar, uçuşan rakamlar, yeni hedefler derken hakemleri de her zaman olduğu gibi çok zor bir sezon bekliyor. Hele ki bizim Merkez Hakem Kurulu gibi skandal bir sezonu geride bırakıp, hakem klasmanlarını belirlerken de skandallara imza atmaya devam ediyorsanız merak seviyesi daha da artıyor.
***
Bu sezonunu bir başka ilgi çekici konusu ise VAR yani Video Yardımcı Hakem! Her ne kadar IFAB Genel Sekreteri'nin konuk olduğu ve VAR konusunda detaylı sunum yaptığı Futbol Zirvesi'nin dakikalarındaSüper Lig kulüplerimizden ancak 4-5 tanesinin salonda olduğunu düşünürsek, yangının daha çok olacağını öngörmek çok da zor değil. Neticede bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olan bir ülkeyiz vesselam. Hiç şüphesiz ki hakemlerin siyah-beyaz hata yaptığı her maç sonrası “VAR olsaydı ne olurdu?”, “VAR olsaydı böyle olmazdı!” klişesi ilgili-ilgisiz pek çok pozisyonda futbol hayatımıza girecek.
Bir başka açıdan da, yazın oynanan Konfederasyon Kupası'nda VAR adına pek de iyi bir sınav geçtiğini söyleyemeyiz. VAR hakemlerinin nerede ve nasıl yardım edecekleri tartışmaları bir yana, Sırp hakemMilorad Mazic gibi üst düzey bir ismin bile görüntüden tekrar izlemesine rağmen bariz kırmızı kartlık dirseği SARI KART ile cezalandırdığına tanıklık ettik. Hatta ve hatta daha beteri geçen hafta FEYENOORD-VITESSE maçında yaşandı ki, inanılmazdı. Vitesse'nin bariz penaltısını göremeyen hakem, ardından gelişen atakta Feyenoord'un golünü ofsayt nedeniyle iptal ederken, VAR hakemi uyarısı ile neredeyse 1 dakika önceki penaltıya dönmesi VAR hakemi tartışmasının ayyuka çıkacağının bir göstergesi oldu. Bu nedenle geriye beyhude laflar kalıyor şimdilik… POZİSYONU İZLEMEK İÇİN TIKLAYIN!
***
Futbolun dinamikleri her sezon yenilenen ve eklenen kurallar bazında da değişim gösteriyor. Yıllardır kemikleşmiş bazı kuralların yakın zamanda değişime uğramasının ardından gerek seyircilerin, gerek teknik adamların, gerek de oyuncuların adaptasyonu bile süre alıyor. Ofsayt ihlalinin artık “rakip yarı alandan kullanılmaya başlanması” gibi basit örnekler her geçen gün artıyor. Bu nedenle futbol dünyasındaki herkesin, IFAB'ın yeni kararlarını takip edip, kendisini güncel tutması özellikle son dönemin farzlarından.
***
Yeni sezona girerken, geçen sezonun Avrupa ve Türkiye'den ilginç maç notlarını, hakemlerin maç ve kart karnelerini paylaşalım. Devre arası geldiğinde bu değerlerle bir kıyaslama yapar, liglerin gidişatını oyun kuralları çerçevesinde tekrar değerlendiririz.
SÜPER LİG OLARAK 2.SIRADAYIZ…
Süper Lig, Avrupa'nın 5 büyük ligiyle karşılaştırıldığında kart ortalaması en yüksek 2. ülke durumunda. Geçen sezon özellikle kırmızı kartlardaki eleştiriler, ligimizde cimri davranıldığının göstergesi. 73 kırmızı kart ile 6 lig içerisinde en az kırmızı gösterilen 3. sıradayız.
Hakemlerimizin maç sayıları, kart dağılımları ve kartlar açısından ilginç maçları ise aşağıdaki tabloda görebilirsiniz.
PREMIER, SEN BİR BAŞKASIN…
Neden bir başka? Cevaben sadece şu istatistiğe bakmanız yeterli:
Çocukluğumdan başlayarak Güngören'de hakem olarak çıktığım ilk maçtan bugüne kadar geçen sürede zihnime kazınan ilk 3 cümleden biri “İngiliz hakemler bunlara çalmıyor” klişesiydi. Daha kötüsü ise bunun bir “emsal karar” teşkil edermişçesine herkesin ağzında sakız edilmesi olmuştur. Halbuki anafikir ve bakış farklı. İngiliz hakemlerin bariz faul düdüklerini “görmedikleri, çalmadıkları” pozisyonlarda sahada oyunculardan ve seyirciden görmedikleri tepkinin 1000 katını, yurdumun futbol kültürü bir TAÇ ATIŞI hatasında veriyor. Aksi halde, İngilizlerin saha içindeki hoşgörüsüne göre Cüneyt, Fırat, Halis, Hüseyin maç yönetsin, neler olacağını kestirmek zor değil, hatta evlerden ırak!
- Anthony Taylor, 8 ve üzeri sayıda kart çıkan maç sayısında geçen sezonu lider bitirdi. Düdük çaldığı maçlardan 4'ünde kartlar uçuştu…
- İngiltere'de kart çıkmayan maçlarda SWANSEA ismi dikkat çekici. Kart çıkmayan 16 maçın 5'i SWANSEA'ye ait. Ardından ise 3'ermaçla LEICESTER ve HULL geliyor.
- Premier Lig'de kart çıkmayan maçlar:
Swansea 1-4 West Ham
West Brom 3-1 Swansea
Watford 1-0 Swansea
Swansea 0-2 Hull
West Brom 3-1 Hull
Hull 1-7 Tottenham
Leicester 3-0 Watford
Leicester 3-1 C Palace
Leicester 3-1 Liverpool
Southampton 0-2 Chelsea
West Brom 4-0 Burnley
Everton 1-1 Tottenham
Arsenal 3-1 Stoke
Burnley 0-1 Arsenal
Man Utd 2-0 Southampton
- Tecrübeli hakem Andre Marriner ilginç maçların adamıydı geçen sezon. CHELSEA-LEICESTER, TOTTENHAM-MANCHESTER CITY, TOTTENHAM-HULL arasında ligin her 2 devresinde de oynanan maçları yönetti.Bizde bu şekilde “1” maça bile atama yapıldığında yer gök inliyor. Geçen sezon Avrupa'daki Panathinaikos-Ajax(1-2)maçı da 9 Sarı 3 Kırmızı ile unutulmazmaçlar arasına girdi…
- Lee Mason da karnesi ilginç hakemlerden. Ya kart yok, ya da havada kartlar!
Watford 1 - 0 Swansea: KART YOK
Leicester 2 - 2 Middlesbrough: 8 SARI
Man City 2 - 1 Burnley : 7 SARI 1 KIRMIZI
Chelsea 4 - 3 Watford: 7 SARI 1 KIRMIZI
FRANSA'DA TABLO İLGİNÇ…
- Fransa'da kartsız biten maçlarda Guingamp takımının evindeki 3 maçı dikkat çekiyor. Bu maçlardan birinin de PSG'yi 2-1 yendikleri 90 dakika olması daha da enterasan.
Guingamp 2 - 1 PSG
Guingamp 4 - 0 Dijon
Guingamp 0 - 2 St-Etienne
St-Etienne 4 - 0 Lorient
Marseille 2 - 0 Lille
Angers 1 - 0 Lille
Nancy 1 - 1 Nantes
Metz 1 - 1 Toulouse
Rennes 2 - 3 Monaco
Montpellier 1 - 1 Dijon
Bastia 0 - 0 Nancy
- Geçen sezonun en başarılı isimlerinden Ruddy Buquet, zor maçların, derbilerin hakemiydi. Ligde ve Avrupa'da zor maçların altından genelde başarılı çıktı ama kartlar da hatrı sayılır seviyedeydi.
Viktoria Plzen 1 - 1 Roma: 8 SARI
Olympiakos 0 - 0 Osmanlispor: 8 SARI 1 KIRMIZI
Krasnodar 0 - 2 Celta Vigo: 5 SARI 1 KIRMIZI
Nice 3 - 1 PSG: 5 SARI 2 KIRMIZI
Monaco 1 - 3 Lyon: 6 SARI 1 KIRMIZI
Nice 2 - 0 Lyon: 6 SARI 1 KIRMIZI
Lyon 1 - 2 PSG: 7 SARI
- Angers'in Metz'i 2-1 yendiği karşılaşmada toplam kart olarak sadece 2 kırmızı; Bordeaux-Montpellier maçında da sadece 1 kırmızı olması ilgi çekici istatistiklerden…
- Yüksek sayıda kart çıkan maçlarda Metz takımının 2 deplasmanını görüyoruz…
8 sarı 1 kırmızı: Nancy 4–0 Metz
ATEŞLİ LİG İSPANYA…
- Sarı kart ortalamasının en yüksek olduğu ligde hakemlerin de maçlardaki kart sayıları bunu yansıtır nitelikte. Bu nedenle çok kart çıkan maçların ve hakemlerin isimlerini belirtirsek birkaç sayfa ayırmak gerekecek…
- 380 maç arasından sadece 1'inde kart çıkmadı ve bunu başarıp sezona ismini yazdıran Jose Luis Munuera Montero'yu ayakta alkışlamak gerek. Barcelona'nın Osasuna'yı 7-1 yendiği maçta kart çıkarmadan 90 dakikayı tamamladı.
- Unutulmazlar arasına girenlerden biri 1-1 biten Barcelona-Atletico Madrid Kral Kupası maçıydı. Hakem Jesus Gil Manzano 8 sarı 3 kırmızı kart çıkardı.
97 KIRMIZI KARTLI SERIE A…
- Futboldan aldığınız keyif, tuttuğunuz takım elbette hafta sonunuzu renklendirir. Serie A ile bu anlamda vedalaştığım yılı bile hatırlamıyorum. Zevkler ve renkler denilebilir elbette ama Championship'te QPR-Cardiff maçını Serie A'ya tercih ederim. “One man, one club, one legend” tanımının muazzam kahramanı Totti'nin maçları dışında geçen sezon çok az selam verdim Serie A'ya.
- İtalya'nın MHK'sını ise gönülden kutlarım. Avrupa'nın 5 büyük MHK'sı içinde ayrı bir yerleri var.Serie A seviyesinde maça çıkma onurunu yaşattıkları tam “40” hakem oldu. 22 hakemini yönetemeyen yurdumun MHK'sını düşününce alkışı hak ediyorlar.
YOK ARTIK, HAKEMLERİNİZ DE Mİ SİSTEMATİK!
- Bir lig düşünün ki 34 haftada 306 maç oynansın, ligin yükünü neredeyse en az 10 hakem eşit oranda taşısın! Bu ülkenin adı olsa olsa Almanya, ligi de Bundesliga olur… En çok maç yöneten 5 hakemin de düdük sayıları 18. Tobias Welz dışında kalan 22 hakemin maç sayıları da memnun edici seviyede.
- Kart çıkmayan maçlarda ise Leverkusen ve Wolfsburg takımlar dikkat çekiyor. Ayrıca Wolfsburg ile Mainz arasında ligin her iki yarısında da oynanan maçların kartsız tamamlanması gerçekten sıradışı istatistik.
- Leverkusen 2 - 3 Mgladbach
- B.Munich 2 - 1 Leverkusen
- Köln 1 - 1 Leverkusen
- Wolfsburg 0 - 0 Braunschweig
- Wolfsburg 1 - 0 Mainz
- Mainz 1 - 1 Wolfsburg
MENAJERLİĞE TALİBİM…
Habertürk Gazetesi'ndeki değerli büyüğüm Atilla Türker'in yaz döneminde ortaya çıkardığı skandallardan sonra elbette futbolcu menajerliğine değil ama hakem menajerliğine talibim. Son yılların en iyi hakemlerinden İngiliz Mark Clattenburg'un Arabistan Ligi ile anlaşması örneğindeki gibi yakın zamanda dünya futbol borsasında hakem transferi de artacak gibi. Hali hazırda üst düzey hakemlerimizden Cüneyt ve Fırat ile görüşmelerim başlayacak. Kadroma alabilir miyim bilmiyorum. Diğer yandan, Lig Tv (BeinSports) ekranlarında son 2 yıldır sürekli dikkat çektiğim ve hep arkasında “prensim” diye durduğum Halil Umut Meler ile anlaşabilirim sanırım.
Espri bir yana, futbol endüstrisi geometrik oranlarda büyüdükçe, teknolojinin hakemliğe daha fazla dahil olması, kaliteli ve iyi hakemlerin aranır olması da kaçınılmaz hale geldi. Hakemliğin profesyonellik seviyesi de her geçen gün artıyor. Bakalım ilerleyen zamanlarda neler göreceğiz.
Tüm hakem arkadaşlarıma hayırlı ve başarılı bir sezon geçirmelerini diliyorum, dua da ediyorum. Kart sayınız az, oynattığınız avantaj çok ve hakem şansınız bol olsun!
MURAT FEVZİ TANIRLI
Twitter: @mftanirli
FENERBAHÇE
GALATASARAY
TRABZONSPOR