FutbolArena Analiz - Galatasaray, Süper Lig'de son döneme damgasını vuran Emre Akbaba'nın transferini bitirdi. Bu transferi her yönüyle editörümüz Sinan Yılmaz değerlendirdi.
Fenerbahçe'nin Emre Akbaba'ya teklif yapması etik mi?
Evvela, Galatasaray taraftarlarının Emre Akbaba'ya teklif yapması gerekçesiyle Fenerbahçe'ye kızması mantıklı değil. "Ali Koç Şampiyonlar Ligi'nden elenmenin gündemini bu hamle ile değiştirmeye çalıştı, bunlar Aziz Yıldırım hamleleri" gibi söylemler de önyargılı düşünceler. Bundan 2-3 gün önce Giuliano'nun satıldığını, anlaşmanın olduğunu birilerinden duydum ama yazmamam rica edildi. Onun ardından da Emre Akbaba - Fenerbahçe haberleri çıktı. Bunun açıklaması barizdi. Fenerbahçe, Cocu'nun sistemine uymadığı hazırlık maçlarında ve Benfica maçlarında görülmüş Giuliano'yu elden çıkaracak. Onun yerine de Emre Akbaba gibi Giuliano'dan 3 yaş daha genç ve sözleşme olarak da daha uygun bir oyuncuya yatırım yapacaktı. Alanya yönetimi de oyuncuyu Fenerbahçe'ye teklif edince kafalarına yatmıştır. Bu başından beri Fenerbahçe yönetiminin stratejisine uyan bir hamle. Ali Koç ve yönetimi göreve geldiğinden beri Barış gibi, Berke gibi yurt içinden genç ve potansiyelli yerli oyunculara yönelen bir politika izlediler. Emre de öyle bir hamleydi. Klasik Aziz Yıldırım plansızlığıyla, bir anlık Aziz Yıldırım galeyanıyla, sırf başarısızlığı para harcayarak örtme çabasıyla atılmış bir hamle değildi bence.
Emre'nin Galatasaraylı olmasına rağmen teklif yapılmasının etik olmadığı düşüncesine de katılmıyorum. Profesyonel oyun futbol, mahalle maçına adam seçmiyoruz. Öte yandan bu tip transferlerin gerçekleşmesiyle kulüplerin birbirine psikolojik üstünlük kurduğu hikayeleri de faso fiso gelmiştir bana her zaman. Basın görevlileri ezeli rakipler arasındaki yangını alevlendirdiği için bu tip hikayeleri hep körükler ama elle tutulur, gözle görülür bir fayda sağlamaz... Beşiktaş, Fenerbahçe ile rekabete girip İbrahim Toraman'ı aldı, pişman oldu, Fenerbahçe, Beşiktaş ile rekabeti girip Mehmet Topuz'u aldı, pişman oldu. Galatasaray, Tarık rekabetinden pişman oldu. Fenerbahçe, Ozan'dan pişman oldu... Hiç öyle psikolojik üstünlük sağlasın da bu tip bir transfer takımı şahlandırsın durumu görmedim ben şimdiye kadar. Soyut çünkü, elle tutulur bir şey yok. 2015-2016 sezonu başında Aziz Yıldırım inanılmaz sayıda transfer yaptı, artık karışmıyorum dedi Terraneo'yu, Vitor'u yabancı profesyonelleri, Persie'i, Nani'yi getirdi ve taraftar ilk maçlara 50 bin kişi geldi, stadı tamamen doldurdular. İlk 3-4 maç bu psikoloji işe yaradı o kadar. Sonra sahada oyun olmayınca aynı tas aynı hamam. Psikolojik üstünlük dediğin en fazla 2-3 maça yansır. Lincoln ve Elano taraftarın büyük sevgisi ile ilk maçlarına çıktılar. Moralleri tavandı, ilk maçlarında ikisi de müthiş gol attılar ve 2-3 maç sonra döküldüler. Psikoloji dediğin saman alevi gibi bir şey, yanar ve söner. Önemli olan işin teknik boyutu.
Faydalı olacak mı, olmayacak mı sahada görülür. Sisteme uyacak mı, performans verecek mi? Transferin esas bu yönü değerlendirilir. Bizim basında bu yönü yazacak nitelik olmadığı için böyle psikolojik üstünlükmüş falan romantik hikayeler uydurup dururlar.
En nihayetinde oyuncu değerli olduğu için iki büyük kulüp de almak istedi, oyuncu değerinin karşılığında bir bonservise ulaşınca da Alanyaspor yönetimi bıraktı.
Emre Akbaba 4 Milyon Euro eder mi?
Euro kurunun artması ile yerli - yabancı yasağı tartışmaları da artarken aslında gözden kaçırdığımız bir nokta var. 14 yabancı kuralından önce yerli oyuncuların bonservisleri çok yükselmişti. 14 yabancı sonrasında ise yerli oyuncuların bonservisleri makul seviyelere indi. 5 yabancı kuralı olsa bugün Emre için olan rekabet iki kat fazla olacak, o kalitede yerliyi 3 büyükler ille de kendileri almak isteyecek ve Emre'nin bonservisi 4'ten 8'e çıkacaktı. Bu hem Emre üzerindeki beklentiyi artıracak hem de kulüpleri mali yükümlülük olarak daha zor bir duruma sokacaktı.
Bakın hem Serdar Gürler'in 2.5 milyon euroya Huesca'ya gitmesi, hem Emre'nin 4 milyon euro etmesi, hem Serdar Aziz'in 2 sene önce 4 milyon euro etmesi piyasanın yerli yerine oturma göstergesidir. Bu oyuncular dünyanın her yerinde bu bonservisi ederdi, Türkiye'de de bu bonservisi ettiler. Tam tersi yapıp yabancı sayısını aşağı çeksek, Mehmet Topuz gibi 9 milyon euro olurdu Akbaba da.
Ben Emre'nin ederinin 4-6 milyon euro arasında olduğuna inanıyorum. Sözleşme bitimine 2-3 sene daha olsaydı 6'dan aşağı inmezdi. Bu paraları Emre'ye Avrupa'dan da verdiler zaten. Gel gelelim dört büyükler ekonomik olarak bu kadar sıkıntıdayken, UEFA ile görüşüyorlarken, sözleşmesinin bitmesine bir yıl kalmış adamı bonservisle almalı mı? Hayır! Buna karşın risk alıyor Galatasaray. O risk şu... Bu yıl Şampiyonlar Ligi'nden yaklaşık 30 milyon euroluk gelir elde edecek tek takım Galatasaray. Önce Emre Akbaba, sonra Badou Ndiaye transferleri ile bu geliri daimi kılmak hedeflenecek ve 96-2000 arasındaki gibi bir hegemonya için bu sezon o risk alınıyor. Zira bu sezon zincirin en önemli sezonu eğer 2. yıl üst üste şampiyonluk gelirse sonrası çok daha kolay şekilde, çorap söküğü gibi gelebilir. Galatasaray gibi UEFA'dan 30 milyon euro civarında geliri olmayan diğer kulüplerin bu kadar bonservis ödemesi, Galatasaray'a nazaran çok daha tehlikeli. Fenerbahçe işte Giualino'yu satacağı için o riski almıştı. Mesela Beşiktaş ise 15 milyon euro civarında oyuncu satışı yapmasına rağmen Fenerbahçe'ye göre yoğurdu çok daha üfleyerek yiyor.
Emre'nin 1.750 milyon euroluk maaşı ise Türkiye piyasa koşullarına göre normal. 5 büyük lige gitse bu 1 milyon euro civarına düşerdi. Bu maaş TL cinsinden olabilse Galatasaray için iyi olurdu. Sözleşmedeki en büyük sıkıntı sadece 3 yıllık olması. Mutlaka 5 yıllık yapılmalıydı. 25 yaşındaki oyuncu 2 sene iyi oynasa, sözleşme bitimine bir yıl kala ya maaşını çok yükseltmek zorunda kalırsın ya da 5 büyük ligden takımlar transfer ederken Bruma'da olduğu gibi bonserviste pazarlık şansın olmaz. Sözleşmenin performansa dayalı olarak 3+2 yıllık falan olması gerekirdi en azından. Bu durum Galatasaray yönetiminin bu gibi teknik konularda pek tecrübeli olmadığını gösteriyor gibi.
Emre Akbaba Galatasaray baskısını kaldırabilir mi?
Emre'nin önündeki en büyük engellerden biri Amrabat'ın yaşadığı durum olacak. Önünde iki örnek var. Birincisi Serdar Aziz. Serdar 2 sezon önce 4 milyon euro ve 3 oyuncu takas ile alındığında Galatasaray taraftarları maliyeti nedeniyle bu transferi çok eleştirdi. Bense Serdar'ın o sezonki gelişimini çok beğeniyordum ayrıca Milli Takımı da EURO 2016'ya taşıyan iki isim Arda ve Serdar'dır diyordum. Serdar, Fatih Terim ile birlikte, grup eleme maçlarının son 7'sinde ilk 11 olmaya başladı. İlk üç maçta Ömer Toprak, Ersan Gülüm, Semih Kaya ve Mehmet Topal stoper oynadılar. O maçlarda Çekya'ya ve İzlanda'ya yenilen Milli Takım, Letonya'dan da sadece bir puan alabildi. İş neredeyse mucizelere kalmıştı, savunma yol geçen hanıydı. Üç maçta 6 gol yendi. Sonra Serdar ilk 11'e geçti ve çok gerilerden gelerek en iyi üçüncü olan Türkiye, EURO 2016'ya gidebildi. O 7 maçta 5 galibiyet 2 beraberlik alınırken sadece 3 gol yendi. Serdar'sız üç maçta 6 golden, Serdar'ın stopere geçmesiyle 7 maçta 3 gole. O kadar toparladı savunmayı! Tabi bunları kimse görmedi. Ana akım medyanın ve sosyal medya futbol yorumcularının ne Bursaspor, ne Milli Takım izlediği var. İzlese de lay lay lom. Analiz kabiliyetinden uzak bir izleme...
Halbuki hem Süper Lig, Avrupa'nın en zorlu 10 liginden biri, hem de Türkiye Milli Takımı Avrupa'nın başaltı Milli Takımlarından biri. Mitrovic'in 4 milyon euro ettiği yerde hem Türkiye performansı, hem Bursaspor performansı ile Serdar da hayli hayli 4 ederdi. Gel gelelim yerli oyuncuya karşı Türkiye'de büyük bir negatif önyargı var. Serdar eğer Serdarsson ismi ile İsveç'ten transfer edilse kafasının üstünde taşıyacak olan taraftarlar, Bursa'dan Serdar ismiyle geldiği için hatasını arıyor. Aynısını Emre Akbaba'ya da yapacaklar. Emre 14 gol 9 asist gibi çok ciddi bir istatistiği Süper Lig'den daha aşağı bir lig olan, savunmaları evlere şenlik olan Hollanda'da yapsa bonservisi 10 milyon eurodan başlar. Türkiye'deki taraftar da kendisini yeni Cruyff ilan ederdi ama Türk olduğu ve bu performansı Alanya'da yaptığı için kendi 'vizyoner' taraftarları tarafından maça 0-1 handikaplı başlayacak.
Not: Hollanda Ligi'nin Süper Lig'den daha düşük seviye olduğunu ben söylemiyorum. UEFA puanlaması söylüyor. UEFA'ya göre Süper Lig, Avrupa'nın 10. Eredivisie 13. ligi ama Türk futbolsevere sorsanız Hollanda 2 kat iyi der.
Emre'nin önündeki pozitif örnek Serdar Aziz olabilirken, negatif örnek ise Amrabat olur. Tıpkı Amrabat da başta Abdürrahim Albayrak'ın desteği ile büyük bir sevgi ve sempati beslenerek transfer edilmişti ama Kayserispor'u sırtında taşıyan adam Galatasaray'da kambur olmuştu. Şimdi Emre de Alanyaspor'u sırtında taşıyor ama Alanyaspor'u sırtlamak, Galatasaray'da oynayabilmek anlamına gelmez. Şimdi burayı, teknik konuyu biraz açalım...
Emre Akbaba nasıl bir futbolcu?
Emre Akbaba'yı en çok benzetebileceğimiz oyuncu Amrabat değil ama bir başka Kayserisporlu Mehmet Topuz. Uzun süredir şu cümleyi kuruyorum. "Mehmet Topuz'un Kayserispor dönemindeki performansından beri, bu kadar sorumluluk alarak oynayan bir futbolcu görmedim." Bu ne demek? Her top Emre Akbaba'da toplanıyor, her topu Emre Akbaba kullanıyor, her atak Emre Akbaba'nın elinde şekilleniyor demek. Mehmet Topuz Kayserispor'da böyleydi ve o dönemden beri gerçekten de Süper Lig'de bu kadar baskın bir sorumluluk görülmemiştir.
Bir kere bu Galatasaray'da böyle olmaz. Galatasaray'da böyle oynayamazsın. Büyük takımda hücum etmek kolektif bir olaydır, takım oyunu gerektirir. Dün Celta Vigo hocası Mohamed açıklama yapmış, "Emre Mor'a futbolun bir takım oyunu olduğunu, kolektif bir spor olduğunu anlatamıyorum, kafasının içine giremiyorum" demiş. Bu açıklama, 'rolleri paylaşacaksın, topu paylaşacaksın, takım arkadaşlarınla kurduğun etkileşim ağını çeşitlendireceksin' demek. Emre Akbaba da bunları öğrenecek, oyun yapısını değiştirecek. Mehmet Topuz bunları değiştirene kadar tabiri caizse anası ağladı. Daum'un ilk antrenmanlardan sonra Mehmet Topuz için "Bu çocuk futbolu bilmiyor" dediği rivayet edilir. Doğru mu bilmem ama Topuz'u baştan aşağı değiştirdiği gerçek.
Kayserispor'da Emre Akbaba gibi merkezde ofansif orta saha olarak oynayan Mehmet Topuz, Daum tarafından Fenerbahçe'de ilk olarak sağ kanada geçirildi ve yüksek enerjisini sürekli topu isteyerek değil, savunmada efor harcayarak değerlendirmeyi öğrendi. Mehmet Topuz 9 milyon euroluk beklentinin altında kaldı kalmasına ama ilk 2 sezonundan sonra 1-2 sezon ciddi fayda da sağladı. Yanılmıyorsam Trabzonspor ile Fenerbahçe'nin yarıştığı ve 80 küsur puan aldıkları sezon harika performans göstermişti. Akbaba'nın Topuz'a göre avantajı daha çabuk olması, daha iyi top sürmesi ve solak olması. Topuz yeterince çabuk olamadığı için ters kanatta oynayamıyordu ama Emre her iki kanatta da oynayabilir, özellikle sol ayağı ile iyi şut tehdidi yarattığı için ve geniş alanı daha iyi değerlendireceği için ben sağ önde daha verimli olacağını düşünüyorum.
EGOSUZ OLMASI AVANTAJI
Galatasaray'da Alanyaspor'un aksine hücumu paylaşacağı çok fazla yetenek ve beyin olacak. Onlarla birlikte oynamayı öğrenmesi gerek. Bu konuda en önemli avantajı çok mütevazı bir adam olması. Güler yüzlü, sevimli, egosu olmayan bir adam. Bu onun çabuk öğrenmesini sağlar.
ŞUT SAYISI VE TOP KARŞILAMASI
Geçen sezon 100 şut atmış Emre, Alanyaspor gibi bir Anadolu takımı için anormal bir veri bu. Talisca ve Gomis'ten sonra en çok şut atan isim. Anadolu'da en şutör oyuncular 50-60'ta kalırken Emre'nin ne kadar özgür olduğunu ve ne kadar çok sorumluluk aldığını gösteriyor bu veri. Yine de bir önceki sezona göre şut isabet oranını ciddi oranda yükselttiğini söylemek lazım ama Galatasaray'da bu kadar şut atamaz.
Galatasaray'a karşı oynarken rakipler çok daha fazla kümelenir ve çok daha az şut açısı verirler, Alanyaspor'da 10 şut atarsın 1'i gol olduğunda alkışlanırsın ama Galatasaray'da 10 şut atarsan ıslıklanırsın.
Diğer yandan yüksek top karşılama verisi ise hücum pres göstergesi olarak önemli. Pozisyonunun en çok top karşılayan oyuncularından biri. Fatih Terim'in önde basan, pres yapan anlayışına yatkın bir tarz bu. Ben Donk - Fernando ikilisi için uzun süredir şunu yazıyordum, "Bu ikili ile oynamak Fatih Terim'in oyun anlayışına tamamen ters. Bu ikili ile rakip yarı alanda baskı yapma şansı yok." Emre gibi hücumcular ise Fatih Terim'in istediği ileride baskıyı yapabilen isimler.
Emre Akbaba hangi pozisyonda oynuyor? Emre Akbaba 8 numara oynayabilir mi?
Emre Akbaba Alanyaspor'da 10 numarada oynasa da, ben Galatasaray'da sağ kanatta oynaması gerektiğini düşünüyorum. Tıpkı Mehmet Topuz gibi ama Emre ters ayakla farklı hücum zenginlikleri kattığı gibi savunmada da Mariano'yu rahatlatır.
Şimdi aslında Feghouli'nin bu yaştan ve fiziki durumundan sonra sağ kanatta değil 10 numara oynaması gerekirken, Emre'nin de bu geniş alan arayan, enerjik yapısı ile 10 numaradan çok sağ kanatta oynaması gerekir. Feghouli'de 10 numara pozisyonunun gerektirdiği zeka ve teknik Emre'den daha çok var. Emre'de ise bir kanat oyuncusu için gereken enerji ve geniş alanı kat etme becerisi Feghouli'den çok var. Aslında Feghouli Valencia dönemlerinde bu enerjiye sahipti ama artık 28 yaşında ve belli bir gerilemeye girdi, çabukluğunu kaybetti. Feghouli sağ kanat oynadığında savunma anlamında Mariano'ya da çok yük bindiriyor. Feghouli'nin bu yaşından sonra artık 10 numaraya geçmesi, Emre'nin de sağ kanada yerleşmesi gerektiğini düşünüyorum.
Feghouli'yi Fenerbahçe'den ayrılmak üzere olan Giuliano'ya benzetiyorum aslında. Onun gibi kalın ve dar alanda çabuk değil bu yüzden hız ve çabukluk gerektiren sağ kanatta sırıtıyorlar ama Belhanda'ya göre çok daha skorer, topsuz oyunu daha iyi bilen, daha zeki bir 10 numara. Feghouli 10 numara oynasın, en az geçen seneki Giuliano kadar gol ve asist yapacağını düşünüyorum. Emre ve Badou Ndiaye de gelirse onun düşük enerjisi de her türlü tolere edilir zaten.
Öte yandan taraftarların sık sık yazdığı Fernando - Belhanda yan yana önlerinde Emre Akbaba veya 4-3-3'te Fernando önünde iki tane 8 numara Belhanda ve Emre gibi dizilişler oldukça mantıksız. Galatasaray gibi takımlar, Süper Lig'de oynadığı 34 maçın en az 30'unu rakip yarı alanda oynar. Bu maçlarda rakipler kümelendikçe merkezden iyi servislerle oyun yönlendiren isimler gerekir. Emre Akbaba'nın da Belhanda'nın oyun kurma, tempoyu belirleme, topa sahip olma meziyetleri düşük. İkisi de çok top kaybeden oyuncular. Topa basamayan, oyunu istediğinde hızlandırıp istediğinde yavaşlatamayan oyun kurucu olmaz. Belhanda kendisine "Ben 8 numarayım" diyor ama Süper Lig'in en çok kısa pas hatası yapan 2. oyuncusu. Bu kadar çok top kaybeden 8 numara olmaz. Emre de çok top kaybediyor. Belhanda ve Emre ikilisinin tempoları var, mücadele güçleri var ama geriden oyun kurucu meziyetleri yok. Galatasaray merkezde Belhanda - Emre ikilisi ile sayısız top kaybeder, topa ve oyuna hakim olamayıp saç baş yoldurur. Merkeze Feghouli gibi topa daha yatkın, topun değerini daha çok bilen oyuncular gerekli. Belhanda ise ya sol kanada geçecek ya da saha kenarına. Belhanda Atletico Madrid'te Sosa'nın kanatta oynadığı gibi sol kanatta oynayabilir aslında. O mücadele gücüne sahip.
YA BELHANDA YA GARRY RODRİGUES SATILMALI
Galatasaray'da Badou Ndiaye hamlesi en kritik hamle. Bence direkt olarak şampiyonu belirler. Galatasaray Ndiaye'i alırsa açık farkla şampiyonluğun favorisi olur. Fatih Terim'in önde basan oyun anlayışına tamamen erişir. Böyle bir durumda orta ikili Fernando - Badou, önlerinde Feghouli ve sağda Emre olur. Solda da ya Belhanda oynar, ya da Garry. Bu iki oyuncunun da kadroda olması ise lüks olur. İkisinden birinin satılması gerekir. Sol kanada yedek olarak Onyekuru da var zira. Üstelik Galatasaray FFP gerekçesiyle de oyuncu satmalı. Emre ve Badou gelirse satılması gereken iki isim Garry veya Belhanda olacak.
Sarı Kırmızılı takımla ilgili tüm gelişmelere Galatasaray Haberleri sayfasından ulaşabilirsiniz.
BEŞİKTAŞ
FENERBAHÇE
TRABZONSPOR