Murat Fevzi Tanırlı yazdı! 'Yeteri kadar saygı yok'

Kritik hata olmayan maçta bile teknik adam ya da oyuncular çıkıp “hakem takdir hakkını hep rakibimizden yana kullandı” cümlesini söylemekten çekinmiyorlar. Hal böyleyken HAKEMLER ağzıyla kuş tutsa “gözünün üstünde kaşın var” diyecekler. Türkiye'de 5 sezon boyunca görev yapan Jaap Uleinberg'in yerine göreve devam eden İtalyan eski hakem ve UEFA Hakem Eğitimcisi Rosetti'nin Milliyet Gazetesi'nde Cemal Ersen'e dediği gibi: “Süper Lig Avrupa'nın en sert ligi”. Devamındaki sözü de zaten sadece sahada değil, sokakta birbirimize karşı olan davranışın da net açıklaması: “Yeteri kadar saygı görmediklerini düşünüyorum”

***

Kimseye faydası olmadığı aşikar olan senaryoları bir kenara bırakalım ve bunları dikkate almadan, hakemlerimizin ilk yarı karnesinden ilginç bilgileri ve sonrasında da istatistikleri hatırlatalım: 

GÖÇEK'İN KARADENİZ SÜRGÜNLERİ

MHK'ların Hüseyin Göçek'e Karadeniz sendromu var sanırım. Geçen sezon bir Perşembe gecesi oynanan Liverpool-Dortmund maçında Cüneyt Çakır'a ilave yardımcılık görevinden dönüşünde, Cuma akşam saatlerinde İstanbul'a inip, Cumartesi 13.30 maçında Rize'de düdük çalmak için iç hatlara geçmişti Göçek. Bu sezon da aynı senaryo Danimarka üzerinden SonderjyskE-Sparta Prag Avrupa Ligi maçı sonrası yaşandı. Cuma günü İstanbul'a gelen Göçek, Cumartesi günkü Trabzon-Kasımpaşa maçına yine direkt iç hatlara geçiş yaparak, dinlenmeden,konsantrasyonu tam sağlayamadan  devam etti. Her 2 MHK tarafından “Avrupa dönüşü Karadeniz sürgünü” cezasına çarptırılmıştı anlaşılan. 



YAŞAR KEMAL, AKHİSAR'A “UĞURLU” MU?

Yönettiği 5 maçtan 3'ü Ege temsilcisinin deplasman maçları olan Yaşar Kemal, kötü bir başlangıç yapan Akhisar'a soyadı gibi “uğurlu” geldi :
KAYSERİ-AKHİSAR BLD.:0-2
ALANYA-AKHİSAR BLD.:0-0
BURSA-AKHİSAR BLD.:0-0
BURSA-KASIMPAŞA:1-0
ADANA-KARABÜK:1-2
Atama hassasiyeti(!) ve gösterdiği özen(!)için yeri gelmişken MHK'ya selam edelim.

***

90 DAKİKA BOYUNCA “1”  TANE BİLE KART ÇIKMADI

2016 yılına veda ettiğimiz şu günlerde, hali hazırdaki oyun kurallarıyla hiç sarı ve kırmızı karta başvurmadan maç bitirmek! Vallahi bravo. Avrupa Ligleri'nde de benzer sayıda var. Tebrik edip kutlayalım:

HÜSEYİN GÖÇEK: Alanyaspor-Bursaspor
FIRAT AYDINUS: Alanyaspor-Antalyaspor
METE KALKAVAN: G.Birliği-Bursaspor
ÖZGÜR YANKAYA: Ç.Rizespor-A.Konyaspor

***

10 ve ÜZERİ SAYIDA KARTLAR

ALPER ULUSOY: Trabzonspor-Antalyaspor: 13 SARI KART
ALPER ULUSOY: Fenerbahçe-Alanyaspor: 11 SARI 1 KIRMIZI KART
SERKAN ÇINAR: Osmanlıspor-Kayserispor: 10 SARI KART
ÜMİT ÖZTÜRK: Antalyaspor-Gençlerbirliği: 10 SARI KART
ALİ PALABIYIK: Bursaspor-Antalyaspor: 10 SARI KART



HAKEM OTORİLERİ SINAVI

8. hafta maçlarından Beşiktaş-Antalyaspor oynanıyordu. Siyah-beyazlılar, kendi yarı alanında Tosic'in kayarak yaptığı müdahalenin ardından topa sahip olup, atağa kalktı ve golü buldu. Faul tartışmaları fazlasıyla yapılırken eski hakemler sosyal medyada ne diyordu sizce:
AHMET ÇAKAR: Faul yok, hareket nizami.
ERMAN TOROĞLU:  Faul yok, hareket nizami.
BÜLENT YAVUZ: Faul
MUSTAFA ÇULCU: Faul
MUHİTTİN BOŞAT: Faul
DENİZ ÇOBAN: Faul yok, hareket nizami.
Buyrun cenaze namazına!

***

59 DAKİKA

Karabükspor-M.Başakşehir maçının sonunda rakamları görünce inanamadım. Bir Premier Lig edasında 90 dakika geçmiş gibiydi. Evet aynen öyle bir tempoda oynandı ama  toplam 40 faulün olduğu bir maçta topun oyunda kaldığı sürenin 59 dakika olması ancak mucize ile açıklanabilir. 120 km ve 117 km. koşan iki takıma ve hakem Cüneyt Çakır'a bu sıradışı istatistik için teşekkürler…



MHK VE DERNEK SESSİZ KALIRKEN, HAKEMİ “FENERBAHÇE” KORUDU

Hakem derneğinin ve MHK'ların yıllardır yapamadığını F.BAHÇE KULÜBÜ yaptı… 9. Hafta maçında Fenerbahçe, Karabükspor'u ağırlıyordu. İlk yarım saatte gelen tartışılan penaltı ve kartlarla maç erken koptu, 90.dakikada tabelada 5-0 yazıyordu. Hakem Fırat Aydınus ise taraflı tarafsız her kesimden çok sert eleştiriler alıyordu. Geçen sezon Trabzon'da yaşanan olaylara da kayıtsız kalan MHK ile Hakem Derneği, bu ağır saldırıda da aynı yöntemi benimsemişti. Sebebi her ne olursa olsun bu duruma bir tepki verme ve “dur deme” nezaketini gösterip hakemi savunan taraf ise Fenerbahçe Kulübü'nün resmi açıklaması oldu. İstediğinizi düşünebilirsiniz elbette ama bir SüperLig takımı tarihe geçecek şekilde resmi sitesinden hakemi savundu. Hem teşekkürler, hem de kıyamet alameti!

***

DİSİPLİN KURULU ALKIŞI(!) HAK ETTİ… 

Türk futbol tarihinde bir hakeme yönelik yapılmış en ağır, en hakaret dolu açıklamalara Trabzonspor-Adanaspor maçı sonrasında misafir takımın geçici teknik sorumlusu Eyüp Arın tarafından tanıklık ettik. Ne demişti:
“Hakem hataları sezon başından bu yana takımın kimyasını bozuyor. Görmüyorlar. Hakemlerin de futbol bilgisi zayıf olabilir. Verilmeyen penaltılarımız, ofsayttan yediğimiz goller... Olacak gibi değil. İnsan gördüğünü çalmayacak kadar aptal, gerizekalı olabilir mi? Özgür Yankaya, adı gibi yancı bir maç yönetmiştir. O kadar laf ettim beni atamıyorsa demek ki ne olduğu bellidir. Basiretsizdir.” 



Peki bu açıklamalara PFDK ne dedi: 

Adanaspor teknik sorumlusu Eyüp Arın'ın sportmenliğe aykırı açıklamaları nedeniyle takdiren 2 resmi müsabakada soyunma odasına ve yedek kulübesine giriş yasağı ve 9 bin 500 TL para cezası ile cezalandırılmasına… 
Yorum yüce kamuoyunun!

***

KURAL  HATASI MI HAKEM HATASI MI?

Kamuoyunun en çok kafasını karıştıran konulardan biri de hep bu olmuştur. Eski hakemler bile yanlış değerlendirdikten sonra futbol izleyicisinin yanılması elbetteki doğal.  

Hakem mi hata yaptı, kural hatası mı oldu sorusunu doğru ayırt edebilmek için en kısa ve özet tanımları sıralayalım:

1- Hakem, düdük çalarak verdiği bir karardan sonra oyunu tekrar başlatma aşamasında, verdiği ihlalle uyuşmayan şekilde oyunu başlatırsa bu bir kural hatasıdır. 

ÖRNEK: Kasımpaşa-Karabük maçında Kasımpaşa'nın attığı golden önce, top ağlara girmeden Serkan Çınar elle oynama gerekçesiyle penaltı kararı için düdüğünü çaldı. Ancak acele ettiğinden top 1 saniye sonra gol olunca direkt santraya dönüp golü verdi. Halbuki, hakem düdüğünü çalıp oyunu durdurmuştu, penaltı vermişti. Oyun düdük çaldığı an ne olursa olsun durmuş demektir. Bu kadar basit. Penaltıyla başlamalıydı. Bu bir kural hatasıdır.



2-Oyun Kuralları'nda hakemin kararı ile ilgisi olmayan, yani hakemden bağımsız anayasa maddeleri vardır. Der ki kurallar “Aynı maçta ikinci kez ihtar alan bir oyuncu oyundan ihraç edilir”. Sahada 10 kişi  kalması gereken bir takım, maçın kalanını 11 kişi oynuyorsa bu da kural hatasıdır. Dikkat edin, hakemin yorumuna göre bir durum yok, penaltı ya da değil, faul ya da değil gibi yoruma bırakmıyor.

ÖRNEK: Ali Aydın'ın yıllar önce yönettiği F.Bahçe-Ç.Rize maçında Victoria'nın iki sarı kart gördüğü halde sahada kalması gibi. 

3-Karabük-Konya maçında seyircinin düdük çaldığını duyan oyuncuların duraksaması, hakemin bir tepki vermemesi ve oyunun devam edip golle sonuçlanması. Kural kitabında böyle bir durum olduğunda hakemin oyunu durdurması  ve hakem atışı ile başlaması gerektiği belirtiliyor. Hakem oyunu durdurmamıştır ve hata yapmıştır.  Hakem, düdüğü duymamış olabilir, duyup ne yapacağını bilememiş olabilir. Net bir hakem hatasıdır, asla kural hatası değildir. Çünkü önemli fark şudur: Durdursaydı ve sonrasında hakem atışı değil de, başka bir şekilde başlasaydı(endirekt serbest vuruş vb.) o zaman kural hatası olurdu. Elmalarla armutları karıştırmamak lazım. Aksi durumda hakemler 12. Kuraldaki her net ihlali cezalandırmaklarında da bu yaklaşımla kural hatası yapmış olurlardı. Lütfen dikkatli yorumlayalım. 
(Nostaljik hatırlatma: Resim, 2006 Dünya Kupası'nda Josip Simunic'i ancak 3. Sarıdan sonra atmayı aklına getiren Graham Poll için hazırlanmıştı)

***

HAKEMLİK, FORMASINDAN ÇORABINA KADAR ÖZEN VE DİSİPLİNDİR

G.Saray-Tuzla kupa maçı. Talihsiz şekilde sevgili yardımcı hakem arkadaşımız Arkın Akgöl sakatlandı. Sedye ile sahayı terk etti. Yerine doğal olarak 4. Hakem Serkan Ergün geçti. Ama küçük bir farkla: Hakem ve diğer yardımcı hakem sarı şeritli formayla, Serkan Ergün ise turuncu şeritli formayla. Hakemlik aynı zamanda özen demektir, birlikteliktir, görünüştür, okyanusu geçip derede boğulmamaktır. En üst seviyede bir maçta bile yaşanan forma çelişkisi.

***

DERBİ HAKEMLERİ…

Ali Palabıyık'ın BJK-GS maçıyla derbi serüvenleri başladı ve genel olarak iyi bir yönetim sergiledi. Ardından Cüneyt Çakır'ın iyi yönettiği FB-GS maçıyla devam etti.  FB-BJK maçı ise futbol adına o kadar kötü bir maçtı ki, Hüseyin Göçek'in Tosic ve Van Persie'nin kırmızı kart olarak değerlendirilebilecek pozisyonları 1 gün bile konuşulmadı. Derbiler diğer maçların yanında sütten çıkmış ak kaşık gibiydi.








Premier Lig'deki, La Liga'daki, Bundesliga'daki hakem ve futbol kültürüne ulaşma ümidiyle hakemlerimizin 2.yarıda şansları hep yanlarında olsun….

Murat Fevzi Tanırlı
Twitter: @mftanirli