Serdar Aziz'in gelişi, Fatih Terim'in döneceğini mi gösteriyor?
Serdar Aziz'in dün geceki transferi birçok açıdan bomba etkisi yarattı. Bu transfer açıkça, Galatasaray'ın teknik direktörünün de belli olduğunu ancak şimdilik açıklanmadığını belirtiyordu.
Galatasaray gibi mali olarak zor durumda olan hiçbir kulüp, teknik direktörü olmadan, sakatlık sorunları yaşayan bir stopere 4 yıllık maaş + bonservis = 12.5 milyon Euro'luk yatırım yapmaz. Bu yatırım yapıldığına göre bu işin altında bir teknik direktör kararı muhakkak vardır. Hatta belki de bir teknik direktör şartı bile vardır! ("Dönmem için Serdar'ın transferi şart" gibi bir şarttan bahsediyorum)
Uzun lafın kısası, %90 ihtimal ile Fatih Terim'in Galatasaray'daki 4. dönemine başlayacağının en belirgin hamlesi bu transfer oldu.
Bazı insanlar, Jan Olde Riekerink'in devam edebileceğini ve Serdar'ı onun istemiş olabileceğini iddia etse de bu görüşe hiç katılmıyorum çünkü Riekerink geldiğinden beri Serdar ligde sakat ve Riekerink'in onu geçmiş maçların videosunda çok beğenip de illa aldıracağını sanmıyorum. Serdar'a bu riskli yatırımı (sakatlık sorunları yüzünden riskli) yaptıran bir hocanın daha önce onunla çalışmış olması ve onun kalitesini beğenmesi çok daha makul. Bu açıdan bana göre, Galatasaray ve Beşiktaş, Serdar'ın kalitesini bilen iki hocanın arzusuyla bu transfer işine girdi ve Galatasaray daha çok risk alıp bu transferi bitirdi. Öte yandan gelirleri hem stat, hem de Şampiyonlar Ligi dolayısıyla yükselecek olan Beşiktaş'ın Marcelo'nun yanına çok iyi uyacak ve bizzat Şenol Güneş tarafından kalitesi arttırılmış bir stoperi kaçırması da kendi açısından bence kötü oldu.
Bence Serdar için de, Beşiktaş için de bu transfer daha mantıklıydı ancak öyle sanıyorum ki araya Fatih Terim faktörü girdi.
Fatih Terim, Serdar Aziz'i neden istedi?
Serdar Aziz transferi, oyuncunun belli başlı bir sistemi çok iyi oynayıp, başka sistemlerde ise vasatlaşması açısından da okunmalı. Fatih Terim, kafasındaki yeni Galatasaray'a cuk oturabileceğini düşündüğü bir stoperi, ilk transfer olarak ve bu kadar riskli bir şekilde aldırıyor!
Bu transfer bana, Dany'nin transfer edilme mantığıyla birebir aynı geliyor. Terim, Süper Lig'de şampiyonluğa oynayan bir takımın, savunma çizgisini çok öne çıkarıp rakibi ezmesi gerektiğini yıllardır tecrübe etmiş ve bu yüzden de süratli stoperleri tercih etmiş bir hoca. Semih Kaya'nın Servet'i daha ilk sezonun ilk yarıda kesmesi ertesi sene de Cris'in ağır kaldığını görüp, yedek düşündüğü Dany'i 11 yapması aynı mantık. Fatih Terim, Süper Lig'de iki hızlı stoperle oynayıp, rakipleri kendi sahasına hapsetmek gerektiğini düşünüyor.
Bu yüzden önce Dany'i, bir sonraki sene de Aurelien Chedjou'yu aldırdı ama Chedjou da bir sürü sakatlık yaşayınca hız olarak kısmen geriledi. Öte yandan Chedjou'nun hem ayağının düzgün olması hem de Galatasaray'a gelmeden önce ortalama bir hıza sahip olması Terim'in onu tercih nedeniydi. Muhtemelen Terim için en önemli koşul ikisi (İyi top kullansın, hızlı olsun) Şimdi Terim muhtemelen aynı düşüncenin ürünü olarak, iki hızlı stoper ile savunma çizgisini çok önde kuran bir takım düşlüyor ve bu düşünde de Hakan Balta yedeğe geçiyor olabilir.
Hakan Balta, Fatih Terim tarafından 2011-2013 yılları arasında stoper denenmedi bile. Sistemine uymuyordu çünkü. Ne zaman Mancini geldi ve Hakan Balta'nın esasında sol bekten çok çok daha iyi bir stoper olduğunu Türk futboluna ispat etti o zaman Hakan Balta'nın bireysel olarak da çok iyi performanslar sergilemesi neticesinde Fatih Terim kendisini Milli Takımda stopere koydu. Ki bunu bile bir hayli geç yaptı ama Hakan'ın performansı ve Milli Takımın stoper eksiği en sonunda Terim'in düşüncesini değiştirmiş oldu.
Fatih Terim Galatasaray'a hangi oyuncuları transfer ettirir?
Terim Serdar - Chedjou - Semih gibi stoperlerle savunma çizgisini önde kurmayı düşünüyorsa 4-4-2 sistemini de yeniden hayata geçirmeyi düşünebilir. Bu doğrultuda Sneijder'in gelecek dönemde satılması ve Selçuk'un yanına Melo'nun 28 yaşındaki hali gibi bir oyuncu alınması hiç sürpriz olmaz. Öte yandan Podolski ile Fatih Terim'in karakter olarak çok iyi anlaşacaklarını ve 2012'deki Necati gibi bitirici-şutör rolünde oynayabileceğini düşünüyorum.
Bu doğrultuda Terim'in 3. nokta atışı da yeni bir Elmader bulmak olacaktır.
Yani ilk stoper hamlesini yaptı, geriye bir yeni Melo, bir de yeni Elmander bulmak zorunluluğu var. Kanatları bir şekilde sonraki hamleler olarak düşünecektir ancak bunlarla beraber Galatasaray Wesley Sneijder'e de veda edebilir.
Serdar Aziz'in yükselişi...
Bugün, yaklaşık 3 yıldır görüşemediğim bir Galatasaraylı arkadaşımdan mesaj aldım. "Bizimkiler senin favori oyuncunu almışlar" yazmış. Baştan anlayamadım ama meğer ironi yapıyormuş. Sonrasında hatırlattı 3 yıl önce Serdar'ı hiç beğenmediğimi söylüyordum...
Gerçekten Serdar 3 yıl önce çok konsantrasyon hatası yaşayan ve megaloman bir karakterdi. Henüz 20'li yaşlarının başında Semih Şentürk için "Semih'i tanıyoruz" diye demeç vermiş ve kendisini yere attığından bahsetmişti. Kolay kart görmesini, gereksiz oyun içi agresifliklerini ve en çok da konsantrasyonunu hiç beğenmezdim ama yiğidi öldür hakkını ver demişler. Serdar son 3 senedir çok ciddi bir gelişim gösteriyor ve bunun bir ayağında da hemen her oyuncuda olduğu gibi Şenol Güneş var.
Türk Milli Takımına şöyle bir bakın. Neredeyse her futbolcunun sınıf atlaması Şenol Güneş ile olmuş.
Onur Kıvrak, Harun Tekin, İsmail Köybaşı, Şener Özbayraklı, Ozan Tufan, Oğuzhan Özyakup, Selçuk İnan, Volkan Şen, Cenk Tosun, Burak Yılmaz. Bakın bu 23 kişiden 10'u Şenol Güneş ile çalışmadan önce 1 ise, Şenol Güneş'ten sonra 3 oldu. Köken Trabzonspor, Bursaspor ve Beşiktaş. Diğer 13 oyuncu zaten Gurbetçi ve Galatasaray ile Fenerbahçe kökenli olup Güneş ile çalışmamış isimler. İşte Şenol Güneş bu kadar büyük bir öğretmen! Sadece Olcay Şahan var. O Samet Aybaba döneminde sınıf atlamıştı, Şenol Güneş ile tekrar bir yükselişe geçemedi...
Dönelim Serdar'a... Şenol Güneş ile 1-2 sınıf atladıktan sonra Türk Milli Takımının senelerdir çektiği stoper sorununa resmen merhem oldu! Burası çok önemli. Serdar'dan önce Türk Milli Takımı bir türlü ideal stoper ikilisini oturtamamıştı. Semih - Ömer kısa ve zayıf bir stoper hattı olmuştu, Hakan - Ömer de yine aynı şekilde. Hava toplarında etkili, agresif, proaktif bir stoper değillerdi. Ömer ve Hakan zaten aynı tip stoper. Normalde Hakan, Ömer'in yedeği olacak bir oyun kurucu, pozisyon bilgisiyle oynayan reaktif stoper. Bu kısa oyun kurucu, reaktif stoperlerin yanına ise güçlü, hava toplarında hakim, agresif ve proaktif bir stoper gerekliydi. Semih bazı açılardan bunu karşılayabiliyordu ama özelikle hava hakimiyetinin olmaması önemli bir eksik doğuruyordu. Serdar 1.83 boyu ile Semih'ten 2-3 cm daha uzun olmasına karşın gerçekten çok etkili ve sert sıçrıyor. Ne zaman Şenol Güneş, Serdar'ı 1-2 sınıf yukarı çıkardı o zaman tıpkı Ozan'ı direkt Milli Takım'ın iskeletine koyan Fatih Terim, Serdar'ı da hemen iskelete yerleştirdi.
Zira bu ara Milli Takımda Fatih Terim, Şenol Güneş'in çok ekmeğini yedi ve buna rağmen "Ülkedeki bütün matah işleri ben yaptım" diyerek Şenol Güneş'e de haksızlık etti. Matah işlerin çoğunu Terim yapmış olabilir ama azımsanmayacak kadar büyük bir kısmını da Şenol Güneş yaptı.
Serdar Aziz'in Milli Takım performansı ve Uluslararası maç tecrübesi
Türkiye, Serdar Aziz'in stopere geçmesiyle şaha kalktı. Bakın 1-1 biten Letonya'daki maçta Semih Kaya - Mehmet Topal ikilisi oynuyor stoperde (13 Ekim 2014) ardından ilk maç 16 Kasım Kazakistan. Serdar - Semih ikilisi. Serdar bir de gol atıyor 3-1 kazanıyoruz. Ardından Hollanda deplasmanı 1-1 bitiyor. Hakan Balta ile oynuyor Serdar. Ardından Kazakistan deplasmanı 1-0, Letonya ile 1-1, Hollanda 3-0, Çek deplasmanı 2-0, İzlanda 1-0 hep Serdar Aziz var.
Serdar Aziz stopere geçtikten sonra oynanan 7 maçta Milli Takım hiç kaybetmiyor. 2 son dakika golüyle beraberlik alıyor ve 5 galibiyet. En iyi 3.'lük... Serdar Milli Takımın performansında işte bu kadar önemli rol oynadı.
Öte yandan Serdar'ın bir başka özelliği 17 yaşından beri Süper Lig'de maça çıkması! 2008 - 2009 sezonundan beri Serdar Süper Lig'de oynayan ve sadece alt yaş Milli Takım kategorilerinde 58 maça çıkmış bir oyuncu! Yani Serdar 17-22 yaş arası İspanyol, İngiliz, Alman birçok ülkenin Milli Takımı ile maça çıktı ve bu takımların nasıl farklı özellikleri olduğunu nasıl hücum ettiklerini gördü.
Bugün 34 yaşındaki Yalçın'ın kariyerindeki Uluslararası maç sayısı 3, Serdar'ın Bursaspor ile oynadığı Avrupa Kupası maçları hariç sadece Milli Takım uluslararası tecrübesi 65! Bunlar da işte bonservisinin 4.5 milyon Euro + takas olma sebebi...
Serdar Aziz neden riskli transfer?
Mali açıdan sorunlu olan Galatasaray, 4 yıllık 12.5 milyon Euro'luk bir yatırıma giriyor. Yatırıma girdiği isim her ne kadar (stoper için) genç, ciddi bir yükseliş içinde ve sisteme uyumlu olsa da büyük bir sakatlık sorunu yaşıyor.
Bakın Hamit Altıntop bundan 4 sezon önce, 29 yaşındayken çok iyi bir CV ve sakatlık problemleriyle Galatasaray'a gelmiş ve aşağı yukarı maaş + bonservis 15 milyon Euro'luk yatırımdı. Galatasaray bu transferden çok pişman olmuştur ama aynı riskli transferi bugün yine yapıyor. Tek fark, Serdar'ın 29 değil 25 yaşında olması ve kariyerinin son dönemini değiş, yükseliş dönemini oynaması...
Sakatlık bir stoper için çok ama çok sıkıntılı bir durum. Bunu en iyi Galatasaray yönetiminin bizzat Aurelien Chedjou ve Semih Kaya'ya bakarak anlaması lazım. Tesadüf sadece 1-2 hafta önce twitterda tam da bu konuyla ilgili şu yorumları yapmıştım...
"Aurelien Chedjou sağlıklı olduğunda ligin en komple stoperi ama Galatasaray'a sağlıksız geldi ve yaşlandıkça da düşüyor. Son 2-3 yıldır bir stoperin sakatlık yaşamamasının ne kadar değerli olduğunu Galatasaray'da gördük. Chedjou ilk senesinde felaket kötüydü. Zaten bel sakatlığıyla Galatasaray'ı biraz kandırarak satmıştı Fransızlar ve adam ilk yıl belini tuta tuta adam kaçıra kaçıra berbat sezon geçirdi. 2. sezonundan sonra ise biraz daha sağlığına kavuştu ve performansını sürekli arttırdı ama bu yıl da sakatlıkları devam etti ve yine düştü. Aynı durumu Semih Kaya'da da görüyoruz. Sık sakatlanan stoper Nesta olsa adam kaçırır, konsantrasyonu düşer. Fizik günümüz futbolunda her şey. Oyun saniyelerle oynanıyor, bel izin vermeyince kaçanı görsen de yetişemiyorsun. O yüzden stoper alınırken son 4-5 yılda 30+ maça çıkmış mı, bakmak lazım. Örneğin Semih'in ortalaması 23-24. Başından beri her sezon 2-3 kere sakatlanıyor. Serdar Aziz de öyle. O yüzden performansı dalgalı hep."
Sanki Serdar'ın geleceğini biliyormuş gibi değerlendirmişim ama hiç aklımda yoktu... Serdar sakat olmadığında son 2 senede gerçekten çok üst düzey bir performans sergiledi ama sıkça da sakatlandı.
Ligde Serdar'ın ilk 11 oyuncusu olmasından sonra sezon sezon maç sayıları; 15, 26, 19, 20, 27, 21. Bu gerçekten çok büyük bir sorun!
Serdar Aziz pahalı mı?
Peki Serdar Aziz pahalı mı? İnsanlar 2-3 milyondan bahsediyor da gülüyorum. Serdar CV'sine sahip, bu kadar çok uluslararası maçı olan 17 yaşından itibaren Süper Lig'de oynamaya başlamış, senelerdir takımında kaptanlık yapan ve Türkiye gibi 2. torba sayılabilecek Milli Takımlardan birinin 1. stoperi olan, İnter ve Fulham tarafından izlenmiş 25 yaşında bir oyuncuyu 5 milyon bandından aşağı alamazsınız! Bugün Serdar Danimarka, İsveç gibi Milli Takımların as stoperi de olsa aynı para olurdu yani bunun yabancı - yerli falan olmasıyla hiç alakası yok.
Serdar Aziz, Hasan Ali Kaldırım, Serdar Kesimal, Tarık Çamdal ve İsmail Köybaşı gibi 4.5 milyon Euro'ya Galatasaray'a gelmiyor. Serdar bu 4 oyuncudan kendisini 4 kat fazla kanıtlamış bir oyuncu olarak geliyor. O yüzden bu 4 oyuncu için verilen para fazlaydı ama Serdar'ın CV'sinin ederi bu. Kim alsa bundan ucuza alamazdı.
Türkiye'de insanlar bonservis bedelini neyin oluşturduğunu bilmiyor. Sen 25 yaşında stoperi 4.5'a alırsan sağlıklı olduğu takdirde 9 sene kullanabilirsin. O zaman o adamın sana yıllık bonservis maliyeti 500 bin Euro'ya gelir üstelik çok yükseliş yaparsa da 1-2 sene sonra satabilirsin. Ancak sen 28+ yaşındaki adamı alırsan daha sonra satış yapamayacağın gibi öyle 8-10 sezon da oynatamazsın. 31'lik Skrtel'e 7-9 milyon Euro bedeller biçiliyor. En fazla oynayacağı 3 yıl! Satışı yok. Bir ciddi sakatlık yaşasa bütün para elde patlayacak! İnsanlar bunu düşünmüyor çünkü bilmiyor, araştırmıyor... Eto'o için Antalyaspor 9 milyon Euro'luk yatırım yaptı 3 senelik. İlk sene çıkardı da bu adam sakatlansaydı bu 9 milyonu Antalya nereden bulacaktı? Önümüzdeki 2 sene içinde sakatlanırsa kalan 6 milyonu nereden bulacak? 29'luk Hamit 15 milyon Euro'ya mal oldu, ne kadar katkı verdi? 28+ yaşlarında gelen Meireles maaş + bonservis maç başıları hariç tam 20 milyon Euro'ya mal oldu, satabiliyor musun? Hayır, beleş gidiyor!
İnsanlar genç oyuncunun değerini Türkiye'de hala anlamadı. 22'lik Alper 7 milyona Fenerbahçe'ye gitti. İlk 2 senesinde çok büyük katkı vermese de daha önünde en az 8 sezon var. Fenerbahçe onu 10 yıl kullanacak ve bonservisi 700 bine gelecek. Mantıklı yatırım budur.
Peki İnter ve Fulham neden Serdar'ı alamadı? İnter FFP sorunu ve yabancı sıkıntısı yaşadığı için Serdar'i bizzat Mancini gelip izlemesine rağmen transfer edemedi. Fulham ise bonserviste değil ama maaşta sorun yaşadı. Zira Türkiye'de olmayan vergi İngiltere'de ve diğer Avrupa ülkelerinde var. Galatasaray'ın Serdar'a verdiği bonservis artı maaş 12.5 iken aynı bonservis ve maaşla Fulham Serdar'ı alsa o zaman Fulham'a vergi ile birlikte 21 milyon Euro maliyetli bir fatura çıkıyor. İşte burada da Türk takımları avantaj sağlıyor ve genelde yurt dışına oyuncu satamıyoruz.
Jose Mourinho 2-3 sene evvel Türkiye'ye geldiğinde basın mensuplarına tam olarak bunu açıklamıştı. "Türkiye'de kaliteli oyuncular var ama burada yüksek maaş aldıkları için onları transfer etmek zor" demişti. (Yüksek maaş aslında vergisiz maaş)
Evet bir Türk takımının 2 katı maaş vermedikleri sürece Türkiye'de parlayan bir oyuncuları almaları kolay olmuyor. O yüzden Anadolu'dan parlayan %90 ihtimalle 3 büyüklere gidiyor.
Gel gelelim Serdar'ın 2 milyon Euro'luk maaşı ise yüskek. Öğrendiğime göre Serdar Bursa'da da 1.5 milyon Euro kazanıyormuş. Bu da Bursaspor'un bugünkü mali durumunu özetliyor. Anadoluda üretmek yerine, Dzsudzsak, Sutter, Cardozo vs gibi oyuncuları tüketmeye özenen her kulübün bu mali tabloyu yaşaması kaçınılmaz. Üretip, ellerinde tutmaya çalışmak için 1.5 milyon Euro gibi büyük maaşlar vermek yerine satmaları gerekiyor. Sercan'ı, Volkan Şen'i, Ozan İpek'i zamanında satmayan Bursaspor çok büyük paralar kaybetmesine rağmen hala bu hatayı yaptılar. Bir yıl şampiyon olunca ismin büyüyor ama kasan büyümüyor. Sürdürülebilir başarı için kasan büyümeli. Senelerce üretip, satıp zenginleşirsen sonra Lyon gibi basit bir takımdan dev bir kulübe geçebilirsin... Tabi Türkiye'de Lyon'un nasıl büyüdüğünü araştırabilecek profilde bir yönetici yok.
Bursaspor açısından bu transfer harika, hem 4.5 kazandılar hem yıllık 1.5 verilen bir maaştan kurtulurken 3 tane de ortalama üstü oyuncu transfer ettiler ve transfer ettikleri oyuncuların da maaşları Serdar'ın yarı maaşından az.
Galatasaray için bu transferin iyi mi kötü mü olduğunu ise Fatih Terim'in sistemi ve Serdar'ın sakatlanıp sakatlanmayacağı belirleyecek. Serdar sık sakatlıklar yüzünden düşüş yaşamadığında iyi futbolcu.
BEŞİKTAŞ
FENERBAHÇE
TRABZONSPOR